پیشگفتار مترجمین:
در مهندسی سد همواره نیاز مبنی بر کاهش هزینه پروژه‌های سدسازی و حفاظت از محیط زیست با وجود حفظ مقاومت سازهای سد در برابر خطرات طبیعی مانند زلزله و سیل وجود داشته است. برای حصول این هدف سدهای ذوزنقهای ساخته شده با شن و ماسه سیمانته شده (
CSG) توسط مهندسین و متخصصین ژاپنی معرفی شده است. معنای لغت
CSG یعنی شن و ماسه سیمانی (سیمانته) شده و سد ذوزنقهای
CSG به مفهوم سدی با مقطع ذوزنقه است که با استفاده از
CSG که از مصالحی که به سادگی از محل نزدیک سد به دست می‌آید تولید می‌شود، ساخته می‌گردد. اجرای این نوع سد یک تکنولوژی جدید بوده که در ژاپن و در راستای عقلانی‌سازی طرح، ساخت و مصالح سد ایجاد شده است. شروع توسعه سد ذوزنقهای
CSG، به عنوان یک روش ساخت (روش
CSG) برای ساخت یک سد موقت در سد ناگاشیما (سال 1991) بود. سپس برای استفاده از روش
CSG در بدنه اصلی سد، مطالعات مختلف و آزمایشهای بسیاری برای طراحی/ تحلیل، مقاومت/ چگالی، کنترل کیفیت، اختلاط/ تراکم و ... صورت گرفت. در نتیجه تکنولوژی سدهای ذوزنقهای
CSG تکمیل شده و اثرات برجستهای ازنظر هزینه، ایمنی و زیست محیطی به همراه داشت.
تئوری جدید سدهای ذوزنقهای
CSG، ابتدا در سال 2003 برای ساخت آببند سد
تایهو و در 2004 برای ساخت سد فرعی کاوایی در سد
هایزوکا به کاررفت. در ادامه سد ذوزنقهای
CSG در بدنه اصلی سدهای
توبتسو (با ارتفاع 52 متر) و
آکوکوبای (با ارتفاع 39 متر) در 2009 استفاده گردید (تکمیل شده در سال 2012). در این مسیر، مهندسان سد ژاپنی در 20 سال اخیر، تلاشهای بسیار کرده تا تکنولوژی ساخت آن را توسعه دهند.
CSG یک مصالح جدید برای بدنه سد بوده و هزینههای ساخت سد نسبت به بتن معمولی را بسیار کاهش میدهد. سرعت اجرای آن بسیار زیاد است و روند کار پیوسته و در حجمهای بالا میباشد. به علاوه نشان داده شده است که تنش ایجاد شده در داخل بدنه سد ذوزنقهای
CSG در طی زلزله بسیار کمتر از سدهای بتنی وزنی با شکل مقطع مثلثی میباشد.
به عنوان یک راهنمای ساخت سد ذوزنقهای
CSG کتاب "راهنمای مهندسان برای ساخت و کنترل کیفیت سد ذوزنقهای
CSG" توسط مرکز مهندسی سد ژاپن در سپتامبر 2007 چاپ گردید که انعکاس زیادی در جهان داشت. پس از انتشار این کتاب، سدهای ذوزنقهای
CSG توبتسو و
آکوکوبای کامل شدند و تجارب ارزشمندی از ساخت آنها به دست آمد. در نتیجه یک کتاب اطلاعات فنی جدید "راهنمای طراحی، ساخت و کنترل کیفیت سدهای ذوزنقهای
CSG " که شامل آخرین پیشرفتهای طراحی، ساخت و کنترل کیفیت این سدها میباشد، در ماه
جون سال 2012 به چاپ رسید. کتابی که پیش رو دارید ترجمه کاملی از همان کتاب است. از تمامی خوانندگان تقاضا داریم نکات نظر ارزشمند خود را در خصوص کتاب، نحوه‌ی ترجمه‌ی آن و یا هرمطلبی در خصوص سدهای
CSG که می‌تواند در جهت اعتلای دانش داخلی کشور در این زمینه مؤثر باشد، برای مترجمین ارسال فرمایند.
سمیه ملایی (عضو هیأت‌علمی دانشگاه بناب)
s.mollaei@bonabu.ac.ir
محمد اسماعیل‌نیا عمران (عضو هیأت‌علمی دانشگاه کردستان)
m.esmaeilnia@uok.ac.ir